Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Bugünün ve yarının yeni zorluklarıyla yüzleşmek için İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni yeniden canlandırmalı ve tam olarak uygulanmasını sağlamalıyız” dedi. söz konusu.
Guterres, BM İnsan Hakları Kurulu 2023 Dönemi Lideri ve Çek Cumhuriyeti’nin BM Cenevre Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Vaclav Balek, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk. , Gambiya’nın BM Cenevre Ofisi Daimi Temsilcisi ve BM İnsan Hakları Kurulu Başkan Yardımcısı Büyükelçi Muhammadou Kah, İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Güven Begeç ve diğer ülke ve BM kurumlarının temsilcileri katıldı.
Guterres yaptığı konuşmada, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 75 yıl önce kabul edildiğini ve bu beyannamenin ilk kez her zaman herkes için geçerli olan yetkileri tanımladığını kaydetti.
Guterres, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının bugün yaşanan en büyük insan hakları ihlallerini tetiklediğini belirterek, bunun çok sayıda ölüm, yıkım ve yerinden edilmeye neden olduğuna dikkat çekti.
Guterres, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin yaşam, özgürlük ve güvenlik hakları, kanun önünde eşitlik, ifade özgürlüğü, sığınma, sağlık, eğitim ve benzeri insan haklarını düzenlediğini belirtti.
“Ortak projemiz olması gereken Kozmik İnsan Hakları Beyannamesi ne yazık ki kötüye kullanılıyor ve çok sık suistimal ediliyor. Bildirge, siyasi çıkar için sömürülmekte ve çoğu zaman bireyler tarafından bire bir göz ardı edilmektedir. Bazı hükümetler onu parça parça yok ediyor, diğerleri onu bir yıkım güllesi olarak kullanıyor. Bugün insan haklarına yönelik kamu ihmali ve özel küçümseme bir uyarı işaretidir. Bu, tarihin gerçek tarafında durmak için bir an. Herkesin, her yerde insan hakları için ayağa kalkma zamanı. Bugünün ve yarının yeni zorluklarıyla yüzleşmek için İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsiyoruz. Onu canlandırmalı ve tam olarak uygulanmasını sağlamalıyız.”
Guterres, dünyanın diğer sorunlarına çözüm bulunana kadar insan haklarının göz ardı edilemeyeceğini vurgulayarak, iklim krizinden teknolojinin kötüye kullanılmasına kadar pek çok sorunun çözümünün insan hakları olduğunu vurguladı.
Mülteci ve göçmenlerin haklarının da insan hakları kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine işaret eden Guterres, buna ayrımcılık yapılmadan saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Aşırı yoksulluk ve açlık on yıllardır ilk kez artıyor”
“Aşırı yoksulluk ve açlık on yıllardır ilk kez artıyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı, 3,5 milyar insan, iklim değişikliği nedeniyle dünyanın en sıcak noktalarında yaşıyor. Bu geniş alanlar hızla insan hakları felaket bölgeleri haline geliyor. ve fırtınalar, insanların iklimin etkilerinden ölme olasılığının 15 kat daha fazla olduğu anlamına geliyor. Yüz milyon insan şiddet, çatışma ve insan hakları ihlalleri nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kaldı. Dünya çapında anti-Semitizm, anti-Müslüman bağnazlık, Hıristiyanlara yönelik zulüm, ırkçılık ve beyaz üstünlükçü ideoloji ivme kazanıyor.” dedi.
İfade özgürlüğü konusunda da gerilemeler olduğunu vurgulayan Guterres, geçen yıl dünya genelinde öldürülen medya çalışanı sayısının yüzde 50 arttığına dikkat çekti.
Guterres, yeni teknolojilerin kötüye kullanılmasının insan haklarını hayal edilemeyecek düzeyde tehdit edebileceğini belirterek, gelecek nesillere yanlış bilgi, dezenformasyon ve saçmalıklardan korunamayan bir dünya miras kalabileceğini kaydetti.
Tarihten alınan derslere dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Guterres, “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi etrafındaki küresel mutabakatı korumalı ve ilerletmeliyiz, herkes için yeni bir insan hakları çağına geçmeliyiz.” dedi.
“İnsan hakları, ortak insanlığın ortak dilidir”
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Türk, insan haklarının “ortak insanlığın ortak dili” olduğunu belirtti.
Türk, “İnsan hakları, toplumlar içinde, ülkeler arasında, çevremizde ve dünyada bireyler olarak birbirimizle nasıl etkileşim kurduğumuzla ilgilidir. İnsan hakları, güçlülerin çıkarlarına hizmet ettiği için değil, dikkate alınması gereken bir güçtür. ama zayıfların hayal gücünü yakaladığı için.” söz konusu.
Dönüştürücü 21. yüzyıl insan hakları vizyonunu yaygınlaştırmayı ve hayata geçirmeyi hedeflemeleri gerektiğini vurgulayan Türk, bunun analiz odaklı, birleştirici ve her insanın adalet ihtiyacını doğrudan ele alması gerektiğini söyledi.
Çek Cumhuriyeti’nin BM Cenevre Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Balek başkanlığındaki 52. oturum 4 Nisan’da sona erecek.
